Mijn boeken
Op 13 juli 2016 reikte ik het eerste exemplaar van mijn boek 'Boeiend en geboeid: een monetaire geschiedenis van Nederland sinds 1814/1816' aan Klaas Knot, President van De Nederlandsche Bank, in de statige portrettenzaal van de bank.
In dat boek, mede mogelijk gemaakt door OHV Vermogensbeheer, neem ik de monetaire geschiedenis van Nederland sinds de oprichting van De Nederlandsche Bank (in 1814) en de Muntwet uit 1816 die van de gulden de Nederlandse valuta maakte, onder de loep met als doel lessen uit die historie te trekken voor het heden en de toekomst. Denk daarbij aan vragen of de euro goed op weg is een goede munt, zoals de gulden dat is geweest, te worden en wat nodig is om de euro op de gulden te laten lijken. Klaas Knot zei in zijn toespraak tijdens de boekpresentatie onder meer: "Een van de dingen die mij voorganger Jelle Zijlstra vaak zei, ‘gij kent dag nog uur, maar uiteindelijk zal liquiditeitsverruiming altijd tot inflatie leiden. Die les en dat nadrukkelijk onder het voetlicht brengen is zeer belangrijk en daar draagt jouw boek bij. We moeten die les nooit vergeten. Het menselijk geheugen is kort, die les mag nooit vergeten worden."
U kunt hier een verslag van de boekpresentatie bij De Nederlandsche Bank downloaden; de inhoudsopgave, een uitgebreider uitleg waarom ik dat boek geschreven heb en het voorwoord, geschreven door Lex Hoogduin, voormalig bestuurslid van de bank, persoonlijk adviseur van de eerste President van de Europese Centrale Bank en thans onder meer bestuurslid van de London Stock Exchange, vindt u hier.
'Boeiend en geboeid' is mijn vierde boek. In 2009 verscheen mijn eerste boek, naar aanleiding van het tienjarig bestaan van ons nieuwe geld, de euro. '10 jaar euro: biografie van een jonge wereldmunt' was enerzijds een beschouwing over het eerste decennium en anderzijds een blik naar het tweede decennium dat, zoals ik schreef 'stukken lastiger zal zijn dan het eerste en niet alleen door de huidige economische crisis' (die was toen net begonnen). Het voortbestaan van de jonge munt - die in de kern veel mee had om een zo niet dé wereldmunt te worden, vandaar de ondertitel 'biografie van een jonge wereldmunt'- zou daarbij zelfs in gevaar komen.
Een jaar later volgde 'Het inflatiespook' dat in 2012 in een sterk uitgebreide en aangevulde versie in de boekwinkels zou liggen onder de titel 'Geldmoord: hoe de centrale banken ons geld vernietigen'. Geldmoord - dat in 2012 bij de jaarlijkse verkiezing van het woord van het jaar door de Van Dale tot de vijf nieuwe economische woorden van het jaar behoorde - is een uitgebreide beschouwing over de geschiedenis van inflatie en welke gevolgen hoge inflatie heeft, op economisch maar vooral ook op niet-economisch gebied. Denk daarbij aan maatschappelijke gevolgen. Het boek, net als de eerste versie ervan in 2010 uitgegeven door uitgeverij Balans, werd een succes. Binnen één jaar na de verschijning rolde de vierde editie alweer van de persen.
In 2018 heb ik, op verzoek van een opdrachtgever die mij uitnodigde een lezing te geven, een aantal opiniërende artikelen, essays en columns op het gebied van centraal bankieren en aanverwante onderwerpen, gebundeld. Dat leverde een uitgave getiteld 'Gezond verstand in het centrale bankenland: een wandeling langs het minst bewandelde pad'. op.
Hieronder volgt een bloemlezing van de reacties en recensies uit de Nederlandse media over 'Geldmoord'.
De Telegraaf: 'Een must voor iedereen die zich opwindt over hoe er toch steeds geld uit de portemonnee verdwijnt, ook al blijft die hermetisch gesloten'.
NRC: 'Prikkelende kernboodschap: centrale banken doen meer kwaad dan goed. De auteur doet zijn best economisch jargon helder en simpel uit te leggen om een relatief complex thema (geldontwaarding) te ontsluiten voor een breder publiek en is niet alleen somber, maar komt ook met oplossingen.'
Het Financieele Dagblad: 'Vlot geschreven. Houdt ons een spiegel voor dat inflatie geen gratis smeermiddel voor de economie was, is en zal zijn.'
Nieuwe Liefde: magazine voor cultuur, religie en politiek (van De Nieuwe Liefde, ‘een centrum voor debat, bezinning en poëzie, een huis voor ‘bezield verband’, waar het woord beschaving opnieuw inhoud krijgt, boven de chaos uit.’ (recensie door Ronald van Raak, Lid Tweede Kamer): ‘Mujagic doet wat in de economische wetenschap ooit heel gewoon was: historische analyses maken. Hij legt het ook in een voor niet-economen begrijpelijke taal.’
‘Mujagic doet enkele suggesties om deze geldmoord aan te pakken: beperk de invloed van centrale banken en stop met het fractioneel bankieren. Maar belangrijk is ook zijn suggestie dat we mensen beter moeten uitleggen hoe onze economie werkt. ‘Geldmoord’ is hiervan een goed voorbeeld. Het is een toegankelijk boek, soms wat al te populair, maar altijd helder. Daarmee neemt deze econoom afstand van de priesterkaste, van economen die vele belangen dienen, behalve die van de burgers. ‘Geldmoord’ laat bovenal zien dat je altijd moet vertrouwen op je boerenverstand.’
Bank- & Effectenbedrijf: ‘Geldmoord’ is een monetaire thriller en een aanklacht tegen degenen die inflatie als de oplossing voor de schuldencrisis zien, die weinig kennis van de monetaire geschiedenis bezitten en niet verder kijken dan het laatste inflatiecijfer in het afgelopen jaar, dan wel kwartaal. Voor hen, maar ook voor andere economen, journalisten en politici is het boek verplichte kost.'
'Edin Mujagic heeft met ‘Geldmoord: Hoe de centrale banken ons geld vernietigen’ een monetaire thriller geschreven die op basis van historische gegevens, cijfers over prijsontwikkeling en economische analyses beschrijft op welke wijze centrale banken de waarde van ons geld “vermoord” hebben.'
'Tegenwoordig vinden veel economen en politici “een beetje meer inflatie” geen probleem, zeker niet om de schuldenposities van overheden, banken, bedrijven en huishoudens te verlichten. Deze economen en politici worden vaak niet gehinderd door enige monetaire deskundigheid, maar hebben ook nooit de verwoestende werking van hyperinflatie voor een land meegemaakt. Dat heeft Mujagic wel en daarmee schaart hij zich in dezelfde categorie als Helmut Schlesinger, voormalig president van de Deutsche Bundesbank in het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw.'
De Dagelijkse Standaard:
'Geldmoord is een vlot geschreven boek dat met veel historisch materiaal beschrijft hoe de waarde van ons geld door de Centrale Banken langzaam, sluipend bijna, werd uitgehold. Er is geen specialistische kennis voor nodig om te begrijpen wat er beschreven wordt, en is onderhoudend en zeer interessant. Geldmoord is een must-read voor iedereen die zich zorgen maakt om de waarde van ons geld als gevolg van de economische ontwikkelingen van de laatste jaren, en hierover meer wil weten.
Vrijspreker: 'De centrale banken hebben de waarde van de gulden en de euro uitgehold. Dit laatste verhaal wordt niet voldoende verteld. Daar hebben we een vluchteling voor nodig uit voormalig Joegoslavie: Edin Mujagic. Zijn boek “Geldmoord – hoe de centrale banken ons geld vernietigen” onderbouwt deze stelling. Hij slaagt erin een onderwerp waar velen zich niet aan willen branden toch interessant te vertellen. Het is voor een leek te volgen. Enig boerenverstand is al wat nodig is. En dan blijkt dat met wat logisch nadenken zonder al de academische franje en dikdoenerij er maar weinig over blijft van de centrale banken.'
'Edin weet de huidige geldontwaarding overtuigend te koppelen aan de centrale banken die door steeds verder afscheid te nemen van de gouden standaard meer en meer ruimte kregen om de geldhoeveelheid te vergroten.'
'Edin houdt zijn betoog op een zodanige manier dat het vaak een genot is om het te lezen. Hij gaat in het boek ook in op de nefaste gevolgen van inflatie. En dat het eigenlijk een herverdelingsoperatie is. Er wordt ook een oplossing gegeven.'
GPD-bladen: (Het Belang van Limburg, BN/De Stem, Brabants Dagblad, Dagblad De Limburger, Dagblad van het Noorden, Eindhovens Dagblad, Gazet van Antwerpen, de Gelderlander, De Gooi- en Eemlander, Haarlems Dagblad, Leeuwarder Courant, Leidsch Dagblad, Limburgs Dagblad, Nederlands Dagblad, Noordhollands Dagblad, Het Parool, Provinciale Zeeuwse Courant, De Stentor, Twentsche Courant Tubantia): ‘Zeer leesbaar. Wie het boek Geldmoord, een zoektocht naar de vraag hoe het mogelijk is dat onze munt (de euro, daarvoor de gulden) nog maar een fractie van de koopkracht heeft die ze honderd jaar geleden kende, heeft gelezen, kijkt met andere ogen naar de maandelijkse inflatiecijfers. Het is alsof je getuige bent geworden van de moord: 2,9 procent in oktober, 2,8 procent in november. Als dat zo door gaat, is over tien jaar dertig procent van ons spaargeld weg.’
Nederlands Pensioen- en Beleggingsnieuws, recensie door Hans Rademaker, lid Raad van Bestuur van Robeco: 'Voor structurele oplossingen van onze problemen is het bijzonder hard nodig om creatief en onorthodox te denken. Geldmoord doet hiertoe een prima aanzet maar ik ben wel bang dat er nog de nodige crises nodig zijn voordat de gevestigde orde tot drastische veranderingen in staat is.'
DeWereldMorgen (België): 'Geldmoord’ is een vlot leesbaar boek van Nederlands econoom Edin Mujagić. Geen tafelspringende politicus die in tijden van crisis de goegemeente op zijn hand wil krijgen, maar een econoom die op basis van studie van het verleden en van statistieken een oplossing wil aandragen voor de crisis.